Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Artemisia vulgaris & Iris orientalis

fotò
fotò
Artemiso

Artemisia vulgaris

Asteraceae Compositae

Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.

Nom en français : Armoise commune.

Descripcioun :
L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.

Usanço :
"Se sabiés li vertu de l'artemiso,
N'en garniriés l'orlo de ta camiso
" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae

Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun

Liò : Ribiero - Champ - Escoumbre e proche dis oustau - Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753

fotò
fotò
Coutello(-turco)

Iris orientalis

Iridaceae

Àutri noum : Coutello, Coutelas, Espaso.

Nom en français : Iris oriental.

Descripcioun :
Aquelo coutello, que nous vèn d'Asìo dóu couchant (Turquìo e peréu Grèço) coumenço de se naturalisa au nostre. Es eisa de la recounèisse emé si gràndi flour blanco tacado de jaune. Trachis dins li roubino, prado umido e lis escoumbre.

Usanço :
Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Blanco Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5,5 à 6,5 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à jun

Liò : Roubino - Prado umido - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Asìo-Ouèst
Ref. sc. : Iris orientalis Mill., 1768

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RRR
RRR
ges
RR
RR
ges
ges
ges

Artemisia vulgaris & Iris orientalis

CC
R
C
C
R
C
C
C

Coumpara Artemiso emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutello(-turco) emé uno autro planto

fotò